
ادبیات، حافظه زنده جنگ
جنگ ۱۲ روزه جمهوری اسلامی و اسرائیل اگرچه به پایان رسیده، اما همچنان روایتها و داوریها درباره آن ادامه دارد. هر دو طرف خود را پیروز میدان میدانند و از دستاوردهای خود سخن میگویند.
جنگ ۱۲ روزه جمهوری اسلامی و اسرائیل اگرچه به پایان رسیده، اما همچنان روایتها و داوریها درباره آن ادامه دارد. هر دو طرف خود را پیروز میدان میدانند و از دستاوردهای خود سخن میگویند.
در نگاه علی خامنهای، «وطن» نه یک موجودیت تاریخی و ملی، بلکه سازهای ایدئولوژیک است که تنها در صورت انطباق با اسلام سیاسی، ارزش و اعتبار مییابد. این نگاه، در تعارض کامل با تلقی مدرن از وطن بهمثابه سرزمینی مشترک با تاریخ، فرهنگ و حافظهای مستقل از ایدئولوژی حاکم قرار دارد.
جروزالم پست در یادداشتی در واکنش به بازگشت علی خامنهای به عرصه عمومی، نوشت دخالت دادن آمریکا در حمله به تاسیسات هستهای در ایران و خودداری از کشتن رهبر جمهوری اسلامی و پسرش مجتبی، دو اشتباه اسرائیل در جنگ ۱۲ روزه با ایران بود اما فرصت کافی برای جبران این اشتباهات وجود دارد.
به دنبال حملات ۱۲ روزه اسرائیل که فرماندهان ارشد و سامانههای دفاعی حکومت ایران را هدف قرار داد، رهبران جمهوری اسلامی بار دیگر تا آستانه فروپاشی پیش رفتند؛ هرچند این نخستین بحران تهدیدکننده موجودیت آنها نبوده است.
نشریه جرزوالِم پست در سرمقالهای تحلیلی نوشت که سفر بنیامین نتانیاهو به واشینگتن بیش از آنکه یک نشست راهبردی در میانه جنگ باشد، یک «رویداد نمایشی» برای به نمایش گذاشتن اتحاد دوباره اسرائیل و آمریکا در بحبوحه تنشهای اخیر است.
در پی جنگهای پیدرپی از غزه تا لبنان و حملات اخیر به خاک ایران، اسرائیل در جایگاهی قرار گرفته که تهدیدهای مستقیم علیه موجودیت آن بهشدت کاهش یافته است.
در گزارشی تحلیلی، نشریه آمریکایی «هیل» هشدار داده است که هرگونه توافق هستهای میان ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران که شامل محدودیت در برنامه موشکی تهران نباشد، اشتباهی راهبردی و پرهزینه خواهد بود.
نشریه نیویورکتایمز گزارش داد جمهوری اسلامی زیر ضربات جنگی ۱۲ روزه، در خاورمیانه عمدتا تنها و ضعیف مانده، اما در نقاط دیگری از جهان در جستوجوی متحد است و چشم به بریکس دوخته. با این حال، حملات آمریکا و اسرائیل به ایران، انسجام ائتلاف اقتصادهای نوظهور را به چالش کشیده است.
فاکسنیوز در گزارشی تحلیلی از تشدید سرکوب در ایران پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل، نوشت که جمهوری اسلامی در حال حرکت بهسوی «مدل کرهشمالی» است؛ مدلی مبتنی بر انزوای داخلی کامل و کنترل شدید امنیتی.
روزنامه اسرائیلی هاآرتص در گزارشی تحلیلی از جنگ ۱۲ روزه میان حکومت ایران و اسرائیل، از شکست گسترده جمهوری اسلامی در استفاده از پهپادها و ناکامی در تحقق سناریوهای جنگی خود خبر داد و نوشت که سوریه و اردن عملا به «گورستان پهپادهای ایرانی» تبدیل شدند.
مجله فارن افرز در تحلیلی تازه نوشت، دولت دونالد ترامپ با تمرکز بر تضعیف جمهوری اسلامی و مهار منطقهای آن، شانس آن را دارد که خاورمیانه را به ثباتی پایدار برساند؛ هدفی که دولتهای پیشین آمریکا با وجود مداخلات گسترده در منطقه، نتوانستند به آن دست یابند.
در بحبوحه بحرانهای اقتصادی، فشارهای بینالمللی و شکستهای امنیتی، جمهوری اسلامی ایران بار دیگر پناهجویان افغانستانی را به تیغ سرزنش و سرکوب سپرده است. موج اخیر دستگیری، تحقیر و اخراج مهاجران افغانستانی نه اتفاقی است و نه ناگهانی.
در جهانی که تصاویر خشونت و مرگ به روالی روزمره بدل شدهاند و شاید مثل گذشته قلبها را نمیلرزانند، گاهی یک ویدیو مرز میان تماشای منفعل و درگیرشدن عاطفی را از هم میدرد. ویدیو انفجار در میدان تجریش دقیقاً همین کار را کرد.
در سایه بحرانهای اقتصادی و سیاستهای تبعیضآمیز جمهوری اسلامی، مهاجرستیزی علیه افغانستانیها در ایران به پدیدهای نگرانکننده بدل شده است؛ اما این تنفر اجتماعی، نتیجه فرهنگ مردم نیست، بلکه بازتاب سالها بهرهکشی، بیحقوقسازی و تبلیغات رسمی است.
روزنامه اسرائیلی اسرائیل هیوم در تحلیلی تازه تاکید کرده است که با پایان جنگ ۱۲ روزه میان اسرائیل و جمهوری اسلامی، اکنون پرسش اصلی در برابر جامعه جهانی این است که چگونه میتوان از بازسازی زیرساختهای هستهای و نظامی ایران جلوگیری کرد.
جمهوری اسلامی، در پی شکستهای سنگین امنیتی، موج جدیدی از اخراج، بازداشت و مصادرهٔ اموال مهاجران افغانستانی را آغاز کرده است؛ اقدامی که تنها به اخراج محدود نمیشود، بلکه با پلمب خانهها، ضبط تلفنهای همراه و پخش اعترافات تلویزیونیِ اجباری نیز همراه است.
نشریه اکونومیست در گزارشی تازه نوشته است که حملات هوایی اسرائیل و تحریمهای گسترده غرب، اگرچه وضعیت اقتصادی ایران را به شدت بحرانی کردهاند، اما عملاً مانع از پیشرفت برنامه هستهای جمهوری اسلامی نشدهاند.
مجله اکونومیست در تحلیلی تازه، تفاوتهای مهم میان نبرد اسرائیل با جمهوری اسلامی و حزبالله و جنگ طولانی این کشور در غزه را بررسی کرده و نوشته است: اسرائیل در برابر ایران و حزبالله اهداف روشن و محدودی داشت.
به گزارش فاکس نیوز، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نهادی که «زمانی نیرویی انقلابی و پرنفوذ بود»، پس از مجموعهای از شکستهای نظامی سنگین با بحرانی عمیق و آیندهای نامشخص روبهرو شده است.
روزنامه والاستریت ژورنال در تحلیلی با اشاره به اظهارات تازه رهبر جمهوری اسلامی ایران نوشت: رفتار جمهوری اسلامی در بزرگنمایی ادعای پیروزی پس از حملات اخیر اسرائیل و آمریکا، شباهت بسیاری به سنت تاریخی دشمنان اسرائیل دارد که همواره شکست را پیروزی جا زدهاند.
جنگ اخیر، نتیجه زنجیرهای از محاسبات اشتباه رهبر جمهوری اسلامی و فرماندهان سپاه پاسداران بود؛ محاسباتی که منجر به تصمیماتی شد که میتوان آنها را «فاجعهبار» نامید.
از آخرین حضور علنی علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، ۲۱ روز گذشته است. آخرین بار او روز چهارشنبه، ۲۱ خرداد، دو روز پیش از آغاز حمله اسرائیل، در دیدار با نمایندگان مجلس شورای اسلامی دیده شد.